| تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی |
|
ور نه هر فتنه که بینی همه از خود بینی * |
| به خدایی که تویی بنده بگزیده او *** |
|
که بر این چاکر دیرینه کسی نگزینی |
| گر امانت به سلامت ببرم باکی نیست |
|
بی دلی سهل بود گر نبود بی‌دینی ** |
| ادب و شرم تو را خسرو مه رویان کرد |
|
آفرین بر تو که شایسته صد چندینی |
| عجب از لطف تو ای گل که نشستی با خار |
|
ظاهرا مصلحت وقت در آن می‌بینی |
| صبر بر جور رقیبت چه کنم گر نکنم |
|
عاشقان را نبود چاره بجز مسکینی |
| باد صبحی به هوایت ز گلستان برخاست |
|
که تو خوشتر ز گل و تازه‌تر از نسرینی |
| شیشه بازی سرشکم نگری از چپ و راست |
|
گر بر این منظر بینش نفسی بنشینی |
| سخنی بی‌غرض از بنده مخلص بشنو |
|
ای که منظور بزرگان حقیقت بینی |
| نازنینی چو تو پاکیزه دل و پاک نهاد |
|
بهتر آن است که با مردم بد ننشینی *** |
| سیل این اشک روان صبر و دل حافظ برد |
|
بلغ الطاقه یا مقله عینی بینی |
| تو بدین نازکی و سرکشی ای شمع چگل |
|
لایق بندگی خواجه جلال الدینی |
|
*
حافظ که عارفی بزرگ است و کلمات را بی دلیل بیان نمی کند البته قصد بیان این موضوع را دارد که:
هرچه کنی به خود کنی، گر همه نیک و بد کنی ویا از ماست که بر ماست
ولی او علاوه بر این با اشاره به شعر دیگر او که می گوید
تو خود حجاب خودی حافظ از میان برخیز
حافظ علت و ریشه تمام فتنه ها و دوری ها و مشکلات را خود بینی و خودخواهی می داند که ما در هر تصمیمی فقط مصالح خود را در نظر می گیریم
و تصمیم گرفته و اقدام می کنیم در حالی که اگر همه هنگام تصمیمات علاوه بر خود خیر و خوبی دیگران را مد نظر قرار دهند و همه به فکر هم باشند دنیا، گلستان و بهشت می شود
** و در ادامه باز در این شعر اشاره به امانت الهی دارد که قبلا به آن پرداخته شده در شعر
آسمان بار امانت نتوانست کشید، قرعه کار به نام من دیوانه زدند
*** اما حالا برای حفظ این امانت الهی به ما توصیه هایی بی غرض و دوستانه دارد که نازنینی چون انسان پاک که خداوند او را از میان تمام بندگانش برگزیده و به جانشینی انتخاب کرده
(طبق قرآن سوره بقره آیه 30 مقام خلیفه الله و جانشینی خدا تنها به انسان عطا شده)
حافظ به انسانی که چنین مقامی دارد و خود حتی غافل است، توصیه می کند که همنشین خود را از میان خوبان انتخاب کنید و از همنشینی مردم بد دوری نمایید
چرا که خلق و خوی دوستان ما و راهنمایی های آنها در زندگی ما اثر مستقیم دارد و به قول سعدی
پسر نوح با بدان بنشست ، خاندان نبوتش گم شد
سگ اصحاب كهف روزى چند، پى نيكان گرفت و مردم شد
|