بر جهید و بر طپید و گشت شاد | یك دو چرخی زد، سجود اندر فتاد |
بشکفید از روی او و شاد شد | در وصال از بند هجر آزاد شد |
گفت: ای عنقای حق، جان را مطاف | شكر كه باز آمدی ز آن كوه قاف |
ای سرافیل قیامتگاهِ عشق | ای تو عشق ِ عشق و، ای دلخواه عشق |
اولین خلعت كه خواهی دادنم | گوش خواهم كه نهی بر روزنم |
گر چه میدانی به صفوت حال من | بنده پرور، گوش كن اقوال من |
صد هزاران بار، ای صدر فرید | ز آرزوی گوش تو، هوشم پرید |
آن سمیعی ِ تو، وآن اصغای تو | وآن تبسمهای جان افزای تو |
آن نیوشیدن، كم و بیش ِ مرا | عشوه ی جان ِ بداندیش مرا |
قلبهای من، كه آن معلوم توست | بس پذیرفتی تو، چون نقدِ درست |
بهر گستاخی و شوخ، غرّه ای | حلمها در پیش حلمت، ذره ای |
اولا بشنو، كه چون ماندم ز شست | اوّل و آخر ز پیش من بجَست |
ثانیا بشنو تو، ای صدر ِ وَدود | كه بسی جُستم ترا، ثانی نبود |
ثالثا تا از تو بیرون رفته ام | گوئیا ثالث ثلاثه گفته ام |
رابعا چون سوخت ما را مزرعه | میندانم خامسه از رابعه |
خامسا ً در هجرت ای صدر جهان | از حواس خمسه بودم در زیان |
سادسا ً از شش جهت بی روی تو | گوئیا بارید بر من غم دو تو |
سابع از ثامن ندانم، ضاله ام | خون همی گرید فلک از ناله ام |
هر كجا یابی تو خون بر خاكها | پی بری، باشد یقین از چشم ما |
گفتِ من رعد است و، این بانگ و حنین | ز ابر خواهد تا ببارد بر زمین |
من میان ِ گفت و گریه می تنم | یا بگریم، یا بگویم، چون كنم ؟ |
گر بگویم، فوت میگردد بُكا | ور بگریم، چون كنم مدح و ثنا ؟ |
می فتد از دیده خون ِ دل، شها | بین چه افتادست از دیده مرا |
این بگفت و گریه در شد آن نحیف | كه بر او بگریست هم دون، هم شریف |
از دلش چندان بر آمد های و هو | حلقه كرد اهل بخارا گِرد او |
خیره گویان، خیره گریان، خیره خند | مرد و زن، خُرد و كلان، حیران شدند |
شهر هم همرنگ او شد، اشك ریز | مرد و زن درهم شده، چون رستخیز |
آسمان میگفت آن دم با زمین | گر قیامت را ندیدستی ببین |
عقل حیران، كه چه عشق است و چه حال؟ | تا فراق او عجبتر؟ یا وصال ؟ |
چرخ برخوانده قیامت نامه را | تا مجرّه بر دریده جامه را |
با دو عالم عشق را بیگانگیست | واندر آن، هفتاد و دو دیوانگیست |
سخت پنهان است و، پیدا حیرتش | جان سلطانان ِ جان، در حسرتش |
غیر هفتاد و دو ملت، كیش او | تخت شاهان، تخته بندی، پیش او |
مطرب عشق این زند وقت سماع | بندگی بند و، خداوندی صداع |
پس چه باشد عشق ِ دریای عدم ؟ | در شكسته عقل را، آنجا قدم |
بندگی و سلطنت معلوم شد | زین دو پرده، عاشقی مكتوم شد |
كاشكی هستی زبانی داشتی | تا ز هستان پرده ها برداشتی |
هر چه گوئی، ای دم هستی، از آن | پرده ی دیگر بر او بستی بدان |
آفت ادراك، آن حال است و قال | خون به خون شستن، محال است و محال |
من چو با سودائیانش محرمم | روز و شب اندر قفس در میدمم |
سخت مست و بی خود و آشفته ای | دوش ای جان، بر چه پهلو خفته ای ؟ |
هان و هان، هش دار، بر ناری دمی | اولا ً برجه، طلب كن محرمی |
عاشق و مستی و بگشاده زبان ؟ | الله الله، ُاشتری بر ناودان |
چون ز راز و ناز او گوید زبان ؟ | "یا جمیل، الستر"، خواند آسمان |
ستر چه؟ در پشم و پنبه آذر است | تو همی پوشیش، او رسواتر است |
چون بكوشم تا سَرَش پنهان كنم | سَر بر آرد چون علم، كاینك منم |
"رغم انفم" گیردم او هر دو گوش | كای مدمّغ، چونش می پوشی به پوش؟ |
گویمش: رو، گر چه بر جوشیده ای | همچو جان پیدائی و، پوشیده ای |
گوید او: محبوس خنب است این تنم | چون می اندر بزم، ُخنبك میزنم |
گویمش: ز آن پیش، كه گردی گرو | تا نیاید آفت مستی، برو |
گوید: از جام لطیف آشام ِ من | یار ِ روزم، تا نماز شام، من |
چون بیاید شام و دزدد جام من | گویمش: واده، كه نامد شام ِ من |
ز آن عرب بنهاد نام ِ می "مدام" | زآنكه سیری نیست می خور را مُدام |
عشق جوشد باده ی تحقیق را | او بود ساقی نهان صدیق را |
چون بجویی تو، به توفیق حسن | باده، آبِ جان بود، ابریق تن |
چون بیفزاید می ِ توفیق را | قوّت می، بشكند ابریق را |
آب گردد ساقی و، هم مستِ آب | چون مگو؟ والله أعلم بالصواب |
پرتو ساقیست كاندر شیره رفت | شیره بر جوشید و رقصان گشت و زفت |
اندر این معنی بپرس آن خیره را | كه چنین كی دیده بودی شیره را ؟ |
بی تفكر، پیش هر داننده هست | آن كه با گردنده، گرداننده هست |